Trào lưu sưu tầm và sử dụng máy ảnh Film (Analog) hay còn gọi là "nghệ thuật sắp bị đánh mất" đã và đang trở lại, thậm chí còn lấn sân các đời máy Digital nếu so về tính nghệ thuật của một bức ảnh. Trong khuôn khổ bài này, chúng tôi nói đến những chiếc máy Film khổ 35mm (tương tự khổ Full Frame trên máy kỹ thuật số).
Một chiếc máy ảnh Canon AE-1.
Trải qua một thời gian dài với những bước tiến vượt bậc, DSLR hay còn gọi là máy ảnh kỹ thuật số gương lật đã làm môn nghệ thuật nhiếp ảnh thay đổi rất nhanh, từ việc tốn công sức, thời gian để "manual" tất cả thông số cho từng tấm ảnh. Giờ đây người chụp chỉ việc quan tâm bắt khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống hay thậm chí "công nghiệp" hơn như chụp hàng trăm tấm, rồi về chỉ việc lựa hình rồi hậu kỳ.
Tuy không thể phủ nhận trình độ của những nhiếp ảnh gia với máy ảnh DSLR, nhưng rõ ràng việc máy ảnh hỗ trợ rất nhiều từ thông số tốc độ chụp, ISO (độ nhạy sáng) hay đến khẩu độ và thậm chí là việc một tấm ảnh RAW để về chỉnh lại, áp lực hay việc cần thiết để bỏ thời gian công sức cho một bức ảnh đã giảm đi rất nhiều.
Chính vì lẽ đó, một số lượng đông đảo những người yêu thích nhiếp ảnh đã quay lại với SLR, với những chiếc máy ảnh Film bởi:
1. Phong trào hoài cổ
Có thể nói, màu film cũng chính là một yếu tố quan trọng khiến trào lưu Analog trở lại mạnh mẽ đến vậy, thay vì phải qua một số APP như VSCO hay một số hiệu ứng trên Instagram, bây giờ người sử dụng có thể dùng nguyên một bức hình từ máy Film sau khi rửa.
"Chất" của màu từ máy Film rất khác so với DSLR, đó là những hạt grain khi sử dụng Iso từ 200 trở lên, đó là Highlight, tone màu trầm và mang cho người xem cảm giác rất hoài cổ, như đang lật xem những album ảnh của thế hệ trước vào những năm của thế kỷ trước.
2. Giá thành thấp
Một chiếc máy ảnh SLR (tính riêng định dạng 35mm, không tính các dòng medium format) kể cả ống kính có giá chỉ khoảng vái trăm nghìn tới vài triệu, rất rẻ nếu so với máy ảnh DSLR hay Mirrorless có giá lên tới hàng chục triệu đồng.
Lấy ví dụ một chiếc Canon AE-1 đo sáng tốt, có kèm lens 50 1.8 S.C giá vào khoảng 1,5 triệu VNĐ.
Ngoài ra còn phải kể đến chi phí cho một cuộn Film và chi phí rửa trong phòng tối rất rẻ, Cuộn Film Kodak ColorPlus 200 phổ thông chỉ vào khoảng 40.000 VNĐ, chi phí rửa trung bình khoảng 35.000 VNĐ. Tuy nhiên, nguồn hàng phim giờ đang ngày càng khan hiếm, nên giá cả cho mỗi lần bấm chụp chắc chắn sẽ dần bị đội lên.
3. Trải nghiệm nhiếp ảnh chỉnh tay hoàn toàn
Khi chuyển sang sử dụng máy ảnh Film, chắc chắn một điều rằng bạn phải hiểu các thông số mới có thể cho ra những bức ảnh đúng sáng, và bắt được khoảnh khắc mong muốn, bởi những chiếc DSLR luôn tính toán để chắc chắn người sử dụng sẽ có ảnh, còn máy ảnh Film SLR thì không.
Nói sâu hơn về "manual" trên máy ảnh Film, bởi hầu hết các máy ảnh Analog đều cần kinh nghiệm đo sáng bằng mắt thường một phần bởi cảm biến ảnh sáng trên máy Analog đã cũ và công nghệ không tiên tiến bằng DSLR sau này, phần khác phải "manual" bởi mục đích sử dụng chuyên về khẩu độ hay chuyên về tốc độ chụp trong một số trường hợp nhất định.
Công đoạn để chụp một khoảnh khắc trên máy ảnh Film sẽ theo từng bước:
+ Xác định môi trường sáng (nắng gắt, bóng râm, chiều tà) để cho ra một thông số chuẩn theo kinh nghiệm bản thân (Ví dụ nắng gắt thông số tương đương khi sử dụng cuộn film iso 200 sẽ là F 16, tốc từ 1/200 đến 1/250 theo chuẩn Nắng F16)
+ Lấy nét vào đối tượng, thường thì hầu hết các máy ảnh Analog đều phải lấy nét tay.
Thế nên có thể nói "manual" trên máy ảnh Film là một thử thách thật sự về sự kiên nhẫn.
4. Chất màu riêng của Film và "grain" trong từng bức ảnh
Màu của Film thường rất riêng, không rực rỡ, không "công nghiệp" như DSLR, mà thường khá trầm và thiên về những sắc xanh hoặc đỏ tuỳ vào từng loại cuộn Film và đôi khi còn phụ thuộc vào thuốc khi tráng.
Đảo Nam Du, Kiên Giang. Chụp bằng Canon AE-1.
Hơn nữa, một bức ảnh chụp bằng máy Analog không thể so sánh với DSLR về mật độ điểm ảnh hay Dynamic Range nhưng ảnh chụp bằng Analog luôn có cảm giác hoài cổ mà DSLR không thể mang lại, điều này phần nào phụ thuộc vào grain. Có thể nói, grain là những hạt nhỏ li ti, giống như ảnh kỹ thuật số bị nhiễu hạt (noise), xuất hiện càng nhiều khi ISO (độ nhạy sáng) càng cao. Nhưng đối với thú chơi ảnh phim, đây lại là một trong những thứ đem lại linh hồn của bức ảnh.
Nếu có nhu cầu cao hơn về film, người chơi có thể chọn các dòng như Kodak T-Max 400 chuyên trị thể loại Black & White, hay loại Film "thần thánh" chuyên trị chân dung như Kodak Portra 160 hoặc đam mê "grain" thì có thể sử dụng Film Kodak Ektar 100 được đánh giá là World Finest Grain, cho ra một tấm ảnh có grain rất mê hoặc.
Grain trên cuộn Film Kodak T-Max 400 BW.
5. Đam mê không giới hạn
Trào lưu chơi máy ảnh Film đang từ từ khiến nhiều người đam mê nhiếp ảnh chú ý và tìm hiểu, tuy còn đó nhiều hạn chế so với DSLR nhưng những nét riêng của Analog sẽ khiến người chơi hiểu hơn về nghệ thuật nhiếp ảnh thời sơ khai.
Trong những bài viết sau, chúng tôi sẽ giới thiệu và đánh giá tổng quan chiếc máy Canon AE-1, một sản phẩm tuy cũ nhưng rất thích hợp cho việc nhập môn Analog.
Theo Genk.vn